Jak łatwo można popełnić błąd, niewiedza lub zła informacja mogą nas sporo kosztować, szczególnie, gdy pomylimy spółkę cywilną ze spółką jawną, co do przepisów, jakim podlegają.
Co to jest spółka jawna?
Spółka osobowa nieposiadająca osobowości prawnej, dysponująca kapitałem wniesionym przez wspólników oraz tym zakupionym w czasie trwania spółki. Opierająca się na wynagrodzeniu dla wspólników, uczestniczenie w zyskach spółki zgodnie z proporcjonalnym wniesieniem przez wspólników kapitału.
Jakim przepisom podlega spółka jawna?
Spółka jawna podlega przepisom prawa handlowego.
Gdzie rejestrujemy spółkę jawną?
Spółka rejestrowana jest w KRS (Krajowy Rejestr Sądowniczy), czyli w siedzibie sądu rejonowego, podlegającemu siedzibie spółki, rejestracji możemy dokonać drogą elektroniczną, osobiście lub za pośrednictwem Poczty Polskiej.
Co powinna zawierać treść umowy spółki?
Przede wszystkim, kto wchodzi w skład spółki, jaki wkład został wniesiony przez wspólników, jakie prawa oraz obowiązki mają wspólnicy, czym będzie zajmowała się spółka, reprezentację, czyli kto będzie mógł reprezentować spółkę i w jakiej liczbie.
Wymagania formalne rejestracji spółki
Poprawnie wypełniony wniosek, złożone wymagane dokumenty i potwierdzenie wniesienia opłaty sądowej w kwocie 500 zł oraz 100 zł za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Dokumenty wymagane:
- umowa spółki, a gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego dołącza się wypis z tego aktu,
- dokument dotyczący zgody na powołanie, tj. od 15 stycznia 2015 r. stosownie do treści art. 19a ust. 5 ustawy o KRS. Do wniosku o wpis osób reprezentujących podmiot wpisany do rejestru, likwidatorów i prokurentów należy dołączyć zgodę tych osób na ich powołanie. Wymagania tego nie stosuje się, jeżeli wniosek o wpis jest podpisany przez osobę, która podlega wpisowi albo, która udzieliła pełnomocnictwa do złożenia wniosku o wpis, albo, której zgoda jest wyrażona w protokole z posiedzenia organu powołującego daną osobę lub w umowie spółki,
- wykaz wspólników, partnerów i prokurentów wraz z ich adresami do doręczeń.
Dokumenty składane muszą być w oryginale lub poświadczone urzędowo.
Wynagrodzenie dodatkowe za wykonywaną pracę wspólnika względem spółki
Wspólnicy spółki jawnej nie mogą podpisywać umów ze wspólnikami tejże spółki na pracę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wynika to z art. 46 k.s.h. (Kodeks Spółek Handlowych). Każdy wspólnik spółki jawnej zobowiązany jest do prowadzenia spraw tej spółki i w zamian za tę pracę ma prawo do uczestniczenia w zysku spółki jawnej, natomiast za prowadzenie spraw spółki jawnej wspólnik nie może żądać wynagrodzenia. Nie może, więc podpisywać odrębnych umów o dodatkowe wynagrodzenie z tą spółką.
Przepis ten dopuszcza jednak wyjątki, jeśli taka możliwość wynika z umowy spółki, ale nawet w tym wypadku nie można tego kosztu wliczać do koszów uzyskania przychodu spółki.
Przykład
- Spółka Jawna X
- miesięczny dochód – 120 000,00 zł
- trzech wspólników
Każdy z nich na podstawie umowy ramowej, miesięcznej pobiera wynagrodzenie w wysokości 40 000,00 zł, wówczas spółka nie przynosi żadnych dochodów, wręcz ponosi stratę, jeśli do tego wynagrodzenia wspólników są wliczane w koszty uzyskania przychodu.
Taka forma rozliczania spółki z punktu widzenia podatkowego jest niedopuszczalna i wynika z przepisów prawa podatkowego (art. 8 ust. 1-2 oraz art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Art. 8. 1-2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
- Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. 1a. Przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, lub działów specjalnych produkcji rolnej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 4, osiąganych przez podatników opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c, nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.
- Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do: 1) rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat; 2) ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.
Art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Art. 23. 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
pkt 10 Wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki.
Wnioski
Decydując się na założenie działalności gospodarczej w ramach spółki jawnej należy dokładnie zapoznać się z przepisami prawa handlowego. Zdarza się, że biura rachunkowe zajmujące się obsługą spółki nie są w stanie zwrócić nam uwagi na błędy, jakie możemy popełnić i na konsekwencje, jakie możemy ponieść. Podpisywanie umów zewnętrznych ze wspólnikami spółki może nieść za sobą konsekwencje, tj. częste kontrole Urzędu Skarbowego, kary finansowe czy konieczność poprawienia rozliczeń finansowych i zapłacenia zaległego podatku wraz z należnymi odsetkami.